با افزایش خطرات ناشی از آتش‌سوزی، کپسول‌های آتش‌نشانی به عنوان یکی از ابزارهای حیاتی برای ایمنی و حفاظت از جان و مال افراد شناخته می‌شوند. اما آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که کپسول‌های آتش‌نشانی از چه گازی پر شده‌اند و این گاز چگونه عمل می‌کند؟ در این مقاله به بررسی انواع گازهای مورد استفاده در کپسول‌های آتش‌نشانی، مواد داخلی آن‌ها و نحوه عملکرد این ابزارهای مهم خواهیم پرداخت.
گاز کپسول آتش نشانی
کپسول‌های آتش‌نشانی به طور عمده با دو نوع گاز پر می‌شوند: گاز کربن‌دی‌اکسید (CO₂) و گاز ازت (N₂). این گازها به عنوان نیروی محرکه عمل کرده و مواد خاموش‌کننده را به سمت آتش پرتاب می‌کنند.
گاز کربن‌دی‌اکسید (CO₂)
گاز CO₂ یکی از رایج‌ترین گازهایی است که در کپسول‌های آتش‌نشانی استفاده می‌شود. این گاز به دلیل ویژگی‌های خاص خود، از جمله خنک‌کنندگی و عدم رسانایی، در اطفای حریق‌های مختلف موثر است. هنگام خروج از کپسول، گاز CO₂ با کاهش دما باعث خنک‌سازی آتش می‌شود و در نتیجه، از پیشروی آن جلوگیری می‌کند.
ازت (N₂)
ازت نیز به عنوان یک نیروی محرکه در کپسول‌های آتش‌نشانی و به ویژه در کپسول‌های آب و فوم استفاده می‌شود. ازت به دلیل عدم خورندگی و خاصیت خنثی خود، گزینه مناسبی برای این نوع کپسول‌ها است. این گاز در کپسول‌های حاوی آب یا فوم به کار می‌رود و فشار لازم برای خروج و پاشش مواد خاموش‌کننده را تامین می‌کند.
داخل کپسول آتش نشانی چیست
کپسول‌های آتش‌نشانی به طور عمده از دو بخش اصلی تشکیل شده‌اند: محفظه ذخیره‌سازی و سیستم تخلیه. در این بخش به بررسی محتوای داخلی این کپسول‌ها خواهیم پرداخت.
محفظه ذخیره‌سازی
محفظه ذخیره‌سازی یا مخزن کپسول، جایی است که مواد خاموش‌کننده و گاز فشار‌دهنده قرار دارند. این مخزن معمولا از فولاد یا آلیاژهای مقاوم ساخته می‌شود تا در برابر فشار بالا و شرایط جوی مختلف مقاومت کند. در این مخزن، مواد خاموش‌کننده مانند پودر شیمیایی، گاز CO₂ یا آب قرار می‌گیرد.
سیستم تخلیه
سیستم تخلیه شامل شیر خروجی و نازل است که به محض فشار دادن اهرم، فشار لازم برای خروج مواد خاموش‌کننده را تامین می‌کند. این سیستم به گونه‌ای طراحی شده است که بتواند مواد خاموش‌کننده را به صورت یکنواخت و با فشار مناسب به سمت آتش پرتاب نماید.
داخل کپسول آتش نشانی چه ماده‌ای قرار دارد؟
مواد موجود در کپسول‌های آتش‌نشانی بسته به نوع خاموش‌کننده متفاوت است. به طور کلی، مواد خاموش‌کننده به کار رفته در این کپسول‌ها شامل گازها، پودرهای شیمیایی، آب و فوم هستند.
کپسول آتش‌نشانی گازی
در کپسول‌های آتش‌نشانی گازی معمولا از گاز کربن‌دی‌اکسید و هوای خشک به عنوان مواد خاموش‌کننده استفاده می‌کنند. این نوع کپسول‌ها به دلیل اثر خنک‌کنندگی و توانایی خفه‌کردن آتش مناسب هستند.
کپسول آتش‌نشانی پودر شیمیایی
پودرهای شیمیایی مانند بی‌کربنات‌سدیم، کلریدپتاسیم و مانکس در این کپسول‌ها استفاده می‌شوند. این پودرها با خفه‌کردن آتش و ایجاد هاله‌ای از دی‌اکسیدکربن، سبب خاموش‌شدن آتش می‌گردند.
کپسول آتش‌نشانی آبی و فومی
کپسول‌های آتش‌نشانی آبی معمولا برای خاموش‌کردن حریق‌های کاغذ و چوب مناسب هستند. در حالی که کپسول‌های فومی با خفه‌کردن آتش باعث خاموش‌شدن آن می‌شوند.
چگونگی عملکرد گازها در کپسول‌های آتش نشانی
گازهای موجود در کپسول‌های آتش‌نشانی به عنوان نیروی محرکه عمل کرده و مواد خاموش‌کننده را به سمت آتش پرتاب می‌کنند. گاز کربن‌دی‌اکسید با فشرده‌سازی در داخل کپسول، فشار لازم برای پاشش مواد خاموش‌کننده را تامین می‌کند. همچنین، هنگام خروج از کپسول، CO₂ با کاهش دما به خنک‌سازی و کنترل آتش کمک می‌کند.
در کپسول‌های پودر و گاز، هر دو نوع گاز می‌توانند استفاده شوند. این گازها، مواد را به سمت آتش پرتاب کرده و دمای محدوده آتش را نیز کاهش می‌دهند که در نهایت، عملیات اطفای حریق را تسهیل می‌کنند.
نکات مهم در استفاده از کپسول‌های آتش نشانی
استفاده موثر از کپسول‌های آتش‌نشانی، نیازمند آگاهی از نحوه عملکرد و نگهداری آن‌ها است. در این بخش، به برخی از نکات مهم در استفاده از کپسول‌های آتش‌نشانی اشاره خواهیم کرد.
- بررسی منظم
کپسول‌های آتش‌نشانی باید به صورت منظم بررسی شوند تا از کارکرد صحیح آن‌ها اطمینان حاصل شود. این بررسی شامل کنترل فشار، نشتی و وضعیت عمومی کپسول است.
- شارژ کپسول
کپسول‌های آتش‌نشانی باید هر سال از نظر داشتن شارژ بررسی شوند. اگر از کپسول استفاده نشده باشد، باید دست کم سالی یک بار شارژ شوند. حتی اگر از تمام محتویات کپسول استفاده نشده باشد، باید بعد از هر بار استفاده، شارژ شوند.
- آشنایی با نوع کپسول
آشنایی با نوع کپسول آتش‌نشانی و مواد خاموش‌کننده موجود در آن ضروری است. هر نوع کپسول برای نوع خاصی از آتش طراحی شده است و انتخاب نادرست می‌تواند خطرناک باشد.
جمع‌بندی
کپسول‌های آتش‌نشانی از ابزارهای حیاتی برای اطفای حریق هستند. دانستن اینکه این کپسول‌ها از چه گازی پر شده‌اند و چگونه کار می‌کنند، می‌تواند به افزایش ایمنی شما کمک کند. گاز کربن‌دی‌اکسید و ازت به عنوان نیروی محرکه در این کپسول‌ها عمل کرده و مواد خاموش‌کننده را به سمت آتش پرتاب می‌کنند. برای تهیه کپسول‌های باکیفیت و استاندارد، می‌توانید با کارشناسان ما در گروه تولیدی و صنعتی مزینانی تماس بگیرید.
